Westland ''Fair'' Trade gemeente - is dat goed of slecht?

Westland ''Fair'' Trade gemeente - is dat goed of slecht?

Op 23 november 2016 werd in de druiventuin te Monster een convenant getekend waarmee men uitstraalt dat Westland in 2018 een Fairtrade gemeente is. Teleurstellend dat slechts een paar organisaties en bedrijven het convenant ondertekenden.

Van de 7 zijn er 4 van de gemeente of financiert de gemeente hen: de gemeente zelf; Westlands museum; Cultuurweb en Westland Marketing. Verder MKB Westland, de Horeca en de wereldwinkel. Ca. 30 mensen waren aanwezig, ook dat is teleurstellend, of misschien moeten we zeggen, het is een begin... Aan het enthousiasme van het ingehuurde bedrijf die Fairtrade in Westland op poten moet zetten zal het niet liggen.

De fairtradebeweging kwam op rond 1960, vooral binnen religieuze organisaties. Zij wilden solidair zijn met de armen, de verliezers van het globale handelssysteem. Nu is het geïnstitutionaliseerd en in handen van multinationals. In 1988 werd Max Havelaar het eerste Fairtrade keurmerk, inmiddels is er een behoorlijk sortiment producten.

Fairtrade heeft niets te maken met duurzaamheid en biologisch, jammer want juist voor biologisch willen mensen meer betalen. Het is vooral een sociaal concept met de bedoeling kleine boertjes (en andere vormen van handel) in ontwikkelingslanden een betere prijs voor hun producten te geven. Arbeiders moeten onder fatsoenlijke omstandigheden werken en er mag geen kinderarbeid zijn. Hongerlonen zijn verboden! Ook moet met respect voor het natuurlijk milieu worden geteeld en gewerkt. Controle op gebruik van gif bij de teelt, duurzame omgang met de aarde en werkmethoden is er niet of op zijn minst dubieus.  

Al jaren verschijnen er kritische artikelen en TV uitzendingen waarin vreemde zaken aan het licht komen: Twee Vandaag; persbureau GPD; RTLNieuws; Ndongo Samba Sylla; Floor Michielsen in de Wereldmorgen.be en vele anderen. Onderzoek wijst uit dat Fairtrade kleine boeren juist achteruit werpt... Zeker is dat boertjes er nog steeds bekaaid van af komen. Arme boeren kunnen vaak niet eens de kosten van het certificaat betalen, daarom zijn vooral de grote Fairtrade. Kleine zetten hun producten vrijwel altijd lokaal af en produceren alleen in het seizoen. Het zijn handelaren en multinationals die de vette winst van Fairtrade op strijken.

Gemeente Westland investeert tonnen en kostbare ambtelijke inzet om als gemeente het label Fairtrade te mogen voeren. Op de bijeenkomst werd gezegd, toch mooi dat als onze bestuurders op reis zijn kunnen pronken met dit label. Met helpen van kleine boertjes, duurzaamheid en biologisch heeft het niets te maken. Voor Westland is het dus een marketing instrument om de buitenwereld te laten zien; kijk hoe goed wij hier bezig zijn... is dat slim of ethisch heel erg fout?

Is het geen taak van de MKB en andere ondernemers om vanuit intrinsieke motivatie zelf actie te nemen om eerlijke producten te gaan verkopen met of zonder Fairtrade label? Dat doen ze niet, dus neemt nu de gemeente het voortouw.

Via handelsverdragen zijn het de multinationals en supermarkten die de winst opstrijken. Overal in de wereld, ook in Nederland krijgen boeren en tuinders vrijwel nooit een eerlijke prijs voor hun product. Alleen als bijvoorbeeld in Spanje de tomaten wegsmelten, verdienen hier de tomatentuinders. De overvloedige fruitoogst van 2016 leidt tot kiloprijzen van een paar cent, uienboeren liggen aan de geeuwhonger, varkensboeren gaan failliet, en wat te denken van de melkproblematiek.
 

Oplossingen liggen in eerlijke handelsovereenkomsten en eerlijke prijzen voor alle boeren en tuinders. Als supermarkten en multinationals minder winst nemen op voedsel worden ze nog steeds schatrijk. 

Westland is slaaf van haar eigen economische obsessie en Fairtrade moet daar nog extra glans aan geven, framing voor het eigen imago is het... een feel good marketinglabel. De gemeente moet zich schamen. Vooral omdat veel in Westland niet ''Fair'' is zoals in bestuurlijke en politieke verhoudingen, de leefbaarheid, slootwater, geluid- en lichtoverlast, luchtverontreiniging, verkeersdrukte en natuur, groen en milieu in het algemeen. Inzet om Westlandbreed ''Fair'' te worden zou meer opleveren dan dit Fairtradebeleid.

Volgens Sylla gaat het bij de fairtrade-beweging vooral om het sussen van het geweten en heeft het weinig te maken met strijd tegen armoede in ontwikkelingslanden.
 

Een van de mooiste artikelen over Fairtrade en eigenlijk over wat er mis is met wat er in de supermarkt en kledingzaak ligt is dat van Gustaaf Haan uit de Volkskrant; Eerlijk betaald uit 2015