Een essay als reisverhaal; Ionische eilanden

Een essay als reisverhaal

Bestemming: 2016 Wandelvakantie in Griekenland.

Onze reisbestemming betreft de idyllische Ionische eilanden Kefalonia en Ithaka. Dit zijn prachtige en rustige eilanden met aardige bewoners en een kalme, voor ons Westlanders, onbekende en onthaastende levensstijl. En vooral met een ongelofelijk mooie krachtige en soms ruige en uitdagende natuur. Acht dagen op pad door dit aards paradijs, hoe zou dat gaan verlopen, brengt het wat ons in de folder is beloofd?

De Odyssee
De eilanden, het kleine Ithaka, maar ook het grotere Kefalonia spelen een bepalende rol in het klassieke epische gedicht ''de Odyssee'' van Homerus. 1600 jaar voor Chr. beschrijft hij in dit reisverhaal de belevenissen van de held Odysseus. Hij was zoon van koning Laërtes en Antikleia. Odysseus was koning van Ithaka en Kefalonia en toen een van de belangrijkste Griekse helden. Omdat hij deel nam aan de oorlog tegen Troje moest hij op reis. Ze wonnen de oorlog pas na 10 jaar omdat Odysseus na alle niets oplossende veldlagen toen de list met het Paard van Troje verzon. Maar op zijn terugreis naar Ithaka kreeg Odysseus ruzie met Poseidon, god van de zee. Dat kwam omdat hij had gezegd dat de mens ook zonder goden zou kunnen, tja en je tegen de goden verzetten betekent straf. Poseidon was dus kwaad en dat leidde tot stormen, zeemonsters en schipbreuk. Maar Odysseus was vast besloten naar huis te gaan, terug naar zijn mooie vrouw Penelope. Hij zwerft rond en raadpleegt orakels, komt heksen, goden en monsters tegen. Zijn reis gaat via De Kikonen, de Cycladen, de Lotuseters, de cycloop van Polyphemos, Aiolos, de Laistrygonen, Circe, de onderwereld, de sirenen, Scylla en Charybdis, Helios, Kalypso en de Faiaken.
Na 20 jaar keert hij met hulp van de Faiaken terug op zijn eiland Ithaka. Zijn vrouw Penelope wacht al die tijd al vol smart op hem, maar ze wordt belaagd door vele aanbidders. Odysseus had Penelope beloofd dat hij terug zou zijn voor hun zoon Telemachos een baard zou hebben. Nadat Odysseus was aangespoeld op Ithaka, lag dat in de mist en hij herkende het eiland niet. Athena hielp hem en veranderde hem in een bedelaar om hem te beschermen, zo kon hij veilig bij het paleis komen. Odysseus schiet samen met zijn zoon alle aanbidders dood en hij herstelt zijn gezag als koning.
Op het eiland is nooit het paleis van Odysseus gevonden dus leeft de mythe nog wel even voort.
De Odyssee behoort tot de oudste Poëtische teksten (800-675 v.Chr.) Oude poëzie werd veelal in versvorm voorgedragen. De Odyssee behoort tot de Epische genre. Andere genres zijn het komische en het tragische. Later ontwikkelden zich meer genres zoals het lyrische, het vrije vers etc.
De Odyssee bestaat uit 24 boeken met totaal 12.000 versregels. Elk boek bestaat uit 800 verzen. De beginregels luiden: "Bezing mij, o Muze, de vindingrijke man, die zeer veel rondzwierf, nadat hij de heilige stede van Troje verwoest had"

Homerus verhaalt in zijn beroemde Ilias een periode uit het tiende jaar van de Trojaanse oorlog. In de Odysseus bezingt hij de laatste 41 dagen van de tienjarige omzwervingen van Odysseus en zijn thuiskomst op Ithaka.

Ithaca

We gaan op reis
Het is begin september en na een toch nog lange vlucht met een onverwachte en voor ons ongewenste tussenlanding op het eiland Skiathos en bijna 2 uur wachten in het toestel voor het verder vloog, kwamen we aan op een prettig warm Kefalonia. De uitnodigende zon en een zwoele, maar niet hete, wind verwelkomen ons en dat stelden wij natuurlijk zeer op prijs, blij dat we op dit magische eiland waren aangekomen.

Deze eilanden, ooit door de goden aan de mens geschonken, zijn ruig, er zijn wel redelijk goede wegen, maar vooral veel geitenpaden en dus ook ontelbaar veel geiten en geitenkaas, de beroemde feta. De belofte van de reisorganisatie was hoopvol: eilandsfeer, rustig, ontspannen, ontdekken en vooral veel genieten... wie bezwijkt daar niet voor?  Of deze beloften ook werden waar gemaakt vertel ik u aan het eind van dit verhaal. We gaan eerst maar eens op pad. Daarbij worden wij gesterkt omdat wij weten dat veel van de paden in de bergen, de valleien en op de stranden al meer dan 2000 jaar worden betreden door de Grieken  van nu, maar vooral van voor ons, en wie weet hebben ook de grote Odysseus en vele Griekse strijders op een van de paden gelopen waar wij ons nu ook begeven,  er is gevochten, gebouwd, gemoord en liefde bedreven, hoe spannend zal dit zijn...

Praktisch gezien krijg je een set informatie van de routes, verblijf en transport. De auteur van die wandelteksten kan het beste nog even terug naar school gaan en wat taalvaardigheden opdoen. Want vaak was de informatie vooral verwarrend om niet te zeggen Grieks chaotisch... Maar goed, als ervaren reizigers en wandelaars lossen we dat zelf wel op...
We verblijven 2 nachten in Waterside, een prachtig gelegen appartement in Agia Efimia, met een fabelachtig uitzicht over de wijdse baai en het stadje.

Dag 2 Vandaag lopen wij een tocht door de prachtige boomrijke vallei van Pylaros. We volgen een ruw onverhard kiezelpad van 14 km en wel van Agia Effimia aan de Oostkust, naar de wereldberoemde baai van Myrthos, met een van de (volgens de kenners) mooiste stranden op aarde. De route was aangegeven met gele bordjes en rode stippen en pijlen. Na een soms hete tocht, die goed te doen was, omdat we vaak in de schaduw konden lopen, en mits je bij elke stap goed oplette op het pad vol keien, kwamen we aan in de hoog gelegen plaats Divirata. Daar moest, na een lunch, nog een weg van bijna 2 km worden afgelopen die afdaalde naar het strand. De beloning was de belevenis van het hagelwitte strand met hoge bergen en een diep blauwe zee, wat een sensatie, wat een rust en wat een prachtig blauw water.

 

Dag 3 gaan we naar het godeneiland Ithaca. We zullen ons dus met de veerboot moeten verplaatsen. Er is een zeer stevige bergtocht gepland van 14 km van Agia Efimia, via het ruïnedorp Drakopolata en het eveneens verlaten spookdorp Palio Vlaghata, naar het heerlijke strandplaatsje Karavomilos en dan verder langs de zee naar het havenstadje Sami. Er wordt ons beloofd dat we zullen genieten van weidse uitzichten en verbaasde geiten! Vanuit het havenstadje Sami vertrekt het veerpont naar het goddelijke Ithaka, we moeten dus wel op tijd daar zijn. De tocht die voor ons was bedacht was gezien de tijdervaring van dag 2 wellicht lastig haalbaar en het veerpont zou niet op ons wachten. Daarom kozen wij voor een alternatief en liepen langs de prachtige kustweg van Agia Efimia naar Sami, met een sublieme koffiestop onder de eucalyptusbomen in Karavomilos. Dat was ca. 8 km puur genieten, zonder risico de veerpont te missen en in de bergen te blijven steken. Zoals beloofd vonden we onze koffers bij Café Tereza. Wij waren ruim op tijd en konden rustig een lunch genieten aan de haven. Na de kalme overtocht en een taxirit met een anti Griekse volslagen gestreste als een dolle rijdende chauffeur, kwamen we aan in het lieflijke mooi gelegen hotel Captain Yiannis. Hier verblijven we twee nachten en dat is zeker geen straf.

Dag 4 Om 09.15 kwam de taxi ons ophalen (een kwartier te laat) om ons naar de top van een berg te brengen waar het oude Katheron-klooster staat, met nog maar 1 oude dikke monnik. Daar vandaan loopt een geitenpad over de berghellingen van totaal  12 km. De wandelflanken van de Neriton-berg leverde ons naast een pittige wandeling met klim- en klauterpartijen, mooie uitzichten op. Gelukkig is het bewolkt en dus niet zo warm, later zou het, tijdens de daling, wel pittig warm worden toen de zon door brak. Na een aantal stevige km over een soms wat onwillig en hier en daar zelfs wat woest steenpad komen we in het kleine vergeten bergdorpje Anogi. Omdat we geen tijd te verliezen hebben vanwege een watertaxi die we moeten halen moeten we snel verder en daar hadden we eigenlijk geen zin in, want om te moeten jakkeren om een veel te vroeg geplande watertaxi te halen is wat zot, dat strookt niet met genieten en onthaasten. Van hier daalt het pad en het is nu een stuk gemakkelijker en grotendeels geplaveid, maar pas op, veel stenen liggen los en een onderhoudsbeurt is hard nodig. Om kwart over 2 arriveren we in het schilderachtige plaatsje Kioni. Dat ligt in een baai en is zonder meer een unieke plek op aarde. Van de vriendelijke schipper mogen we even wat drinken aan de haven, maar daarna vertrok hij wel met ons, en nog een aantal fietsers, waaronder 2 Westlanders. Buitenom over zee is dat een prachtige tocht van 25 minuten. De andere Westlanders waren hier met een fietsvakantie. Zij trokken de hele week door de bergen, weliswaar op eigen kracht en tempo. En gezien de enorm steile wegen in de bergen leek ons dat niet eenvoudig. Nog op te merken valt dat de routebeschrijving ons beloofde aan het eind van de route in Kioni te kunnen genieten en zwemmen, maar daar was geen tijd voor omdat de planning veel te krap was. Zeetaxi Odysseas bracht ons in vliegende vaart over het water terug naar Vathi.

     

Dag 5 is een rustdag, geen lange wandeling want we moeten de boot terug naar Kefalonia nemen. Er is nog wel de mogelijkheid om een stevige wandeling te doen naar een bijzonder strandje, maar dat is 16 km heen en weer, te veel voor de beperkte tijd dus. Daarom wordt het zwemmen in het zeewaterbad en wat genieten in Vathi en bij het hotel. Nou ja, ook geen straf dus, het is tenslotte ook nog vakantie.
De optionele wandeling welke wij aan ons voorbij laten gaat naar het Gidakistrand. Je kunt dat alleen per boot of te voet bereiken. We zullen nooit weten hoe mooi het is, tenzij we nog eens naar dit paradijs terug gaan! De veerboot brengt ons later op de dag op haar gemak van Ithaka, Piso Aetos, terug in Sami op Kefalonia.

Dag 6 We zijn dus weer in Kefalonia, de wandelschoenen gaan alweer vroeg aan de voeten, want er wacht ons een stevige wandeling bergop en bergaf. Achter de bergtop van Sami liggen overblijfselen van een oude Acropolis, een vervallen nederzetting uit de Myceense tijd, er is niet veel van over. Vanuit  de boulevard gaan we op pad, langs de oude plataan, dat was het herkenningspunt. Het pad stijgt flink en er is veel begroeiing, wat het lopen aangenaam en wat koeler maakt. Het is wel opletten want je bent zo verdwaald en dat is niet onze keuze. Met verfstippen op rotsen wordt de route aangegeven, dat doen ze hier overal. Na een pittige wandeling van ruim 2 km steeds maar hoger en hoger, komen we op een soort hoogvlakte waar de Acropolis ruïne ligt. Hier leefden dus vroeger mensen, veilig voor de vijand en relatief lekker koel door de hoge bergwinden. Het pad vervolgt en daalt nu vooral naar uiteindelijk zeeniveau, maar zover is het nog lang niet. Door een soort woud en over ruige paden komen we na 7 km wandelen aan op het fantastische en idyllische Anti-Samosstrand. 7 km lijkt niet veel, maar gezien de steilte en rotsen en keien moet je dan voorzichtig en zeker je voeten neer zetten. Helder water en ook veel horeca, een geliefde plek bij locals, maar zeker ook bij wandelaars, hoewel we er daar niet veel van hebben gezien onderweg.
Na een poosje genieten en bijkomen besluiten we nog eens 5 km toe te voegen aan de wandeling en gaan lopend over de slingerende geasfalteerde weg naar Sami. Totaal ca. 14 km gelopen en eindeloos veel genoten. 

Dag 7 Vandaag gaan we met de taxi naar de hoofdstad van Kefalonia, Argostoli. Een fraaie rit en wij besluiten halverwege een geitenpad te nemen langs de oude Cyclopenwal. Dat pad was optioneel, maar wel gepland en het leek ons erg leuk, wat ook zo bleek te zijn. De chauffeur bracht ons aan het begin van de route bij Pantopolio Kiklopia sto Razata...  en daar begon bij een kerkje een grintpad en al snel veranderde dat in een ruig bergpad met aan het begin een verlaten toegangshuisje. Dat pad volgde grotendeels de oude cyclopenwal. Die oude 2500 meter lange muur is een wereldwonder en zou zijn gebouwd door reuzen ofwel cyclopen. Het is anders onbegrijpelijk hoe de mensen vroeger die enorme blokken steen tot een muur konden verwerken. Ze wegen al gauw 2 ton per stuk. Ooit heeft hier ook de hoofdstad Krani gelegen. Het pad is stil en verlaten, je komt niemand tegen. Al een paar duizend jaar lopen hier mensen en dat beseffen is op zich al bijzonder. Wat zouden deze oude paden ons kunnen vertellen, we zullen het nooit weten. Onderweg zien we honderden enorm grote  oude olijfbomen. Na een fikse wandeling en afdaling komen we beneden en beginnen aan de kustwandeling langs het water op weg naar het stadje Argostoli. We lopen vooral onder grote eucalyptusbomen. In het stadje loopt een lange door de Engelsen gebouwde brug over de baai en daar zwemmen ook grote schildpadden. Het stadje is langs de baai druk, een totale tegenstelling aan het rustige Ithaka.

 

Dag 8, Vandaag gaan we terug naar de drukke gekke haastige thuiswereld en verlaten het paradijs waar we zo genoten hebben van de onuitspreekbaar mooie natuur, de stilte, het geluid van vogels en het genieten van de vele prachtige baaien en plekken.

Een wandelvakantie om nooit te vergeten, zonder een enkel schrammetjes komen we thuis, zij het dat het vliegtuig nog even zeer onverwacht een flinke klap maakte toen hij in een soort luchtzak kwam. Koffie en andere zaken vlogen door de lucht en het toestel helde stevig. Dat duurde maar even, maar was wel even schrikken. Hmmm het zou zomaar een bizar einde kunnen zijn! Zouden de oude Griekse goden, Poseidon misschien, er de hand in hebben gehad, was er een boos omdat wij de oude heilige paden betraden?

De flora en fauna
De Ionische eilanden zijn groene en zeer vruchtbare eilanden, want er valt veel regen. Niet toen wij er waren, want toen was het overwegend zonnig weer.
Wij hebben zoal de volgende soorten planten, struiken en bomen gezien: de olijfboom, de knikkende distel, de anijsplant, dadelpalmen, de Italiaanse cipres, de steeneik, de mastiekboom, oregano, wilde marjolein, salie, tijm, munt, dille, basilicum, rozemarijn, peterselie, de aardbeiboom, vijgenbomen, granaatappels, laurierbomen en eucalyptusbomen. Op de bodem groeien vele soorten grassen en andere soorten. Op sommige routes kwam je ontelbaar veel zwarte mestkevers tegen, bezig  geitenkeutels te begraven om er hun eieren in te leggen.

De Griekse keuken
Het eten op de Ionische eilanden is vaak eenvoudig bij het ontbijt, maar de lunch, als je daar al tijd voor had is keuzerijk en kan vrij uitgebreid zijn en is overheerlijk. En dan het diner, op zijn Grieks, dus altijd laat in de avond, en vooral gebaseerd op de traditionele Griekse boerenkeuken, erg lekker. Ze mikken wel overal een dot olijfolie in en daar moet je mee oppassen anders krijg je de snelle rees... en dat is verrekte lastig als wandelaar.

Wij maakten de eerste dag kennis met twee Nederlanders uit het Friese Leeuwarden, Hein en Wies, een bioloog en zijn vrouw, wat een leuke mensen en met een bioloog in de natuur ontdek je altijd meer, het maakte deze reis nog spannender.
Bracht deze reis wat ze ons hadden beloofd? Grotendeels wel en volledig wat de prachtige natuur, de rust en ruimte, de vergezichten en idyllische baaien en stranden betreft. Niet wat de beschrijving van de wandelingen betreft, daar moet de betreffende auteur nog maar eens terug voor naar school. Zijn deze eilanden aan te bevelen? Ja, als je een redelijke ervaren wandelaar of zo u wilt fietser bent, niet bang en goed voorbereid met een goede conditie, dan zeg ik, doen, zeker en vast. Eigenlijk mag je dit niet missen.

Aad van Uffelen, september 2016