WestlandEvent 2015: Tuinbouw in totale transitie om te overleven.

 Ontwrichtende tijden in een snel veranderende wereld en welke krachten spelen er!

Donderdag 15 oktober organiseerde de gemeente Westland de zesde editie van het Westland Event bij FloraHolland. Tuinbouw in Transitie. Het subthema was de kracht van veranderen. Topsprekers gooiden de knuppel in de sector, zij kwamen met doembeelden en beren op de weg, maar ook met kansen. 

We leven in een tijd van verandering en dat wordt door velen als gevaarlijk en eng ervaren. Ook de toenemende concurrenten baren zorgen.

Niet vermeld werd in het event de status van de productiearealen en status daarvan in andere landen en de exponentionele groei daarvan. Kassenbouwers doen elders goede zaken, maar in Nederland nauwelijks terwijl een groot deel van het glas totaal verouderd is. Is het al niet te laat?

Burgemeester van der Tak sprak de zaal via een video toe en is er heilig van overtuigd dat Westland het wereldvoedselprobleem kan oplossen... Ik ben daar niet zo zeker van zolang wij denken dat ze elders minder slim zijn. In Almeria (Sp) alleen al staat 3 x zoveel glas als in heel Nederland.

Feit is dat de tuinbouw al een aantal jaren er niet goed voor staat, de Rabobank gaf vorige week nog aan, slecht... De komende jaren worden moeilijk en ontwrichtend volgens de sprekers. Is er nog genoeg vet op het bot om die sanering en innovatie in te zetten en succesvol te maken? Die antwoorden heb ik nog niet gehoord.

Enorme stroomversnelling
Het Westland Event van de gemeente Westland had dit jaar scherp gekozen en topsprekers uitgenodigd. Hun visie op het nu en het morgen van de glastuinbouw hakte er in en terecht. Ik vond dit het beste event ooit gehouden. Het is alleen wel de vraag of de sector nu wel in staat is de bakens te verzetten?

Wethouder Theo Duijvestijn sprak over nieuwe innovaties zoals robotisering, nanotechnologie en 3D-printers. Hij zegt dat het perspectief moet komen uit cross overs met andere sectoren zoals: farmacie, hightech, chemie, energie, water en logistiek. Er zullen nieuwe innovaties in de glastuinbouw ontstaan. Dit horen we echter al lange tijd zonder veel resultaat.

Over planteigenschappen en de biobased economie is deze keer eigenlijk niets gezegd. Gebezigde kreten zijn niet nieuw en dragen nauwelijks bij aan nieuw succes als er niet echt snel een kanteling komt en het lichtend pad wordt gevonden.

Ik denk zelf dat de meerderheid in de glastuinbouw en zeker in Westland nog moet ontdekken dat de wereld sneller verandert dan ze denken. De kleine groep voorlopers zal het verschil moeten maken want er zijn veel bedrijven die oud zijn, achter lopen of het financieel niet meer trekken. Mooie woorden lossen de problemen niet op, net zo min als de knuppel er over leggen.

Verder zie je toenemende invloed van de Metropool Rotterhaag en afbraak van het areaal glas in Westland en toename van mega wegenstelsels en dus straks bedrijventerreinen en industrie. Westland is al lang niet meer het grootste glastuinbouwgebied in de wereld. Wel zitten hier nog veel van de voorlopers en smaakmakers en die zullen het toch moeten gaan doen.

Jan Rotmans

Jan Rotmans gooit de knuppel in de kas!
Jan Rotmans, een van mijn eigen iconen en expert in duurzame transitie ging er gelijk met twee gestrekte benen vol in, geen leuke boodschap, wel duidelijk. Twee van de vijf bedrijven bestaan over vijf jaar niet meer. Ze moeten zich snel aanpassen als ze willen overleven. Visie en leiderschap, durfdenken, kansen pakken en een nieuw speelveld betreden ziet hij als noodzaak. Wie niet verandert verdwijnt.

Hein Deprez

Hein Deprez wil van horizontale naar verticale samenwerking
Een aangename plezante spreker die zijn eigen bedrijf als voorbeeld nam in de veranderingen en kansen. Greenyard Foods Group/Univeg heeft in korte tijd al 4 miljard omzet.
Hij zei dat de handelsketen in de snelle veranderingen ontwricht wordt. Deprez is er van overtuigd dat alle vormen van horizontale samenwerking gaan mislukken. Hij gelooft in  verticale samenwerking om te overleven en toekomst te hebben. Overleven is niet genoeg, je moet ook rendabel zijn.

Koen Hazewinkel
Vond ik persoonlijk niet zo passen in het rijtje sprekers. Erg theoretisch en gegooi met getallen, een duidelijk mindere boeiende spreker. Interessant was wel dat hij meende dat de Lidl winnaar wordt in de supermarktenwereld en dat ze extreem veel goedkoper is dan AH. Lidl wordt de standaard meent hij.

Koen Hazewinkel is een retailspecialist van de EFMI business school. Hij verwacht dat prijzen voor versproducten niet omhoog, maar omlaag gaan. Bijzonder want pas nog waren nieuwe doelen van de branche dat de teler meer moest verdienen, de prijzen om hoog moeten en de consument meer moet kopen, aldus FloraHolland en de sector als geheel...
Productiebedrijven zullen dus goedkoper moeten gaan produceren, maar de vraag is of dat kan in Westland en NL.

Yuri van Geest, schetst de toekomt
Aangekondigd als de uitsmijter en Key-note spreker verbaastYuri in een razend tempo de aanwezigen en schetst een schokkend beeld van wat de glastuinbouw en ons allen te wachten staat. Mits we niet vandaag de grote veranderknop totaal omdraaien. 

Yuri van Geest is ambassadeur van de Singularity University en hij is expert in exponentiële organisaties. Yuri stelde dat  we snel met alle nieuwe, exponentieel versnellende technologieën aan het werk moeten, nu nog de vraag hoe.

exponentionele versnelling

Hij  noemde dat in de 'drivers seat' zitten en zo de wereldwijde voedselproductie kunnen controleren.
Dat de wereld alsmaar sneller versnelt weten we wel. Yuri denkt dat binnen enkele jaren alles en alle bedrijven, ook de glastuinbouw software wordt. Volgens mij wel eenzijdig koel technologisch benaderd.

Strategie

Wat missen we nog?
In het hele event is niet gesproken over zeer belangrijke waarden als, gevoel, smaak, vorm, stijl en emotie en... de consument zelf en hoe en of die ook zo snel mee zal en kan (of wil) veranderen. Het was keihard zakelijk en technisch terwijl mensen niet alleen op prijs kiezen, maar ook en steeds meer op de door mij genoemde waarden. Het is dus maar de vraag of alleen inzetten op keiharde technologische, digitale, softwarematige innovatie wel de juiste weg is. Dus, ja, we missen essentiële vraagstukken die voor een succesvolle transitie van de agrarische sector van doorslag gevend belang zijn.
 

En dan hebben we het nog niet eens gehad over invloed van TTIP, van het probleem met octrooirecht op natuurlijke planteigenschappen en het belang van kwekersrecht. En de planteninhoudstoffen. Voor productinnovatie essentieel. Dit event was geweldig, maar voor een totaalbeeld toch ook weer wat eenzijdig.

Zelf nakijken en ervaren
Persoonlijk vond ik Rotmans, Deprez en van Geest alle drie key-note sprekers waarbij Rotmans de man van de duurzame kanteling is, Deprez een man uit de praktijk en van Geest meer een trendwatcher... Graag had ik Hazewinkel ingeruild voor meer spreektijd van Rotmans en van Geest.

De Nederlandse glastuinbouw is nog toonaangevend en een platform als dit event is een prima ontmoetingsplaats. Maar pas op voor de snelle opmars van de agrarische sector elders en vaak met EU-geld. Local for Local, indoortelen en vertikaal telen gaan toch ook steeds meer een feit worden. En wat betekent dat dan weer voor Westland en Nederland? 

Belangrijkste woorden in dit event: ''ontwrichting, disruptie, exponentionele verandering en transitie''...

Het Westland Event werd mogelijk gemaakt door de Gemeente Westland, Flora Holland, de Rabobank Westland en de Dutch Flower Group.
 

Je kunt het event  terugkijken op het Youtube-kanaal van Hortivalley.  

www.hortivalley.nl

https://www.youtube.com/watch?v=wa4O-jqz294&feature=youtu.be

Ik heb er van genoten en hoop op de juiste vervolgstappen van de sector en de politiek.